.
.
Ik lach naar Kaia en Nara op de stoelen naast me. We zitten op de voorste rij van het kleine zaaltje in het grote conferentie gebouw. Midden in Kathmandu, Nepal. Buiten vult de lucht zich met stof, en rijden er honderden motoren en taxi’s over de onverharde wegen, hard toeterend naar iedereen die hun de snelheid ook maar een seconde ontneemt.
In de smalle straatjes verkopen vrouwen groenten en fruit voor een paar cent. Bedelaars houden hun hand op, en vrouwen met baby’s proberen toeristen over te halen om melk voor het kind te kopen, om ze vervolgens in een zijstraatje te beroven. Dharma studenten vervolgen hun meditatie, monniken bidden, Hindoestaanse Goden worden vereerd, en wij spreken in een groot grijs gebouw met z’n allen over de mogelijkheden om Azië op te ruimen. Om haar te bevrijden van al het plastic en de troep op straat en in de natuur.
Kaia en Nara kijken beiden vriendelijk, maar ook verveeld naar de slides op het witte scherm. De afgelopen 2 dagen hebben we naar presentaties gekeken van alle aanwezige landen. Presentaties uit India, Sri Lanka, Bangladesh, Estland, Slovenië, Hong Kong, Pakistan en Nepal uiteraard. Er kwamen honderden grafieken in powerpoints voorbij. Duizenden cijfers, en honderden beloftes voor de toekomst. Het contrast met ‘daar buiten’ kon niet groter dan met dat wat ik ‘hier binnen’ beleefde. Zittend op een stoel, en wachtend tot het mijn beurt was om KeepitCleanDay te delen met de zaal. Om te vertellen over het West Europese land waar ik vandaan kom, en waar we ook echt – ja heus – best wel ‘vies’ zijn.
Maar zelfs een kind kon begrijpen dat dit volkomen belachelijk is, daar midden in Kathmandu. Het mooie verhaal zou ontvangen worden, en iedereen zou beleefd luisteren. Volledig volgens de culturele verwachtingen in het Oosten. Misschien zouden ze knikken, en vriendelijk lachen. Misschien zouden ze geduldig wachten tot ik klaar was met het verhaal, en de volgende persoon aan de beurt was met zijn 50 slides, om opnieuw te vertellen hoe we de wereld gaan verbeteren…
Misschien. Maar ik neem het risico niet. En bovendien. Een passend verhaal sluit aan daar waar de ander is. Een goede verteller luistert naar de zaal, terwijl hij spreekt. Want culturele beleefdheid of niet – wie zit er werkelijk te wachten op een succes verhaal uit een land waar alles geregeld is? Na drie minuten in Nepal weet je dat dat verhaal hier de prullenbak in kan. Je weet dat wij een verwend kind zijn als we klagen. Na drie minuten weet je hoe het met ons gegaan zou zijn zónder al die bureaucratie uit het verleden. Zónder economische welvaart. En zónder democratisch systeem waarnaar geluisterd wordt. Dat alles zie je in Nepal. Binnen drie minuten. Als je even goed kijkt.
De presentatie voor me is afgelopen. We klappen. We lachen. En we vertellen hoe bijzonder we de getallen in de grafieken vonden. Dan is het mijn beurt. ‘Wat ga je doen?’ fluistert Nara. ‘Ik heb geen idee’ fluister ik terug. Hij lacht. Ik zwijg.
En dan sta ik op het podiumpje. Voor het zaaltje waarin – voornamelijk – mannen me strak en verwachtingsvol aankijken. Even heb ik koud-water-vrees, maar ik blijf bij mijn besluit: Aansluiten bij dat wat is. Dat wat nu is. Niet vanuit angst stiekem toch maar het riedeltje afwerken dat ik ken, en dat anderen voor mij ook al vertelden: De getallen, de grafieken, en de overwinningen.
Maar echt zijn. Vertellen wat ik echt voel. Dat ik denk dat het tijd wordt dat we opstaan, dat we stoppen met valse bescheidenheid – Ja, ook in het Oosten – dat we ons hart gaan volgen zonder dat daar een commercieel plan aan vast zit. Dat we stoppen met het hielen likken en het pootjes geven. En dat we vooral, Ja vooral – situaties ons eigen moeten gaan maken. Nederland is geen Slovenië. En Slovenië is geen Estland. Dus vergelijken is zinloos. ‘A waste of time’. Het werkt alleen als je kijkt naar de ingrediënten die aanwezig zijn. Alleen zo kun je waarmaken. Alleen op die manier kun je stappen zetten.
Na tien minuten stap ik het podiumpje weer af. Zestig paar ogen kijken me stralend, vragend, verbazend of gelukkig aan. En ik. Ik ben blij. Out-of-the-Box. Midden in Nepal.
“You really need to look at your own culture. Who are the people there? What do they need? What do they want? And then, make the method. And make it your own. Don’t copy it from what you see today, but use it as an inspiration to make it your own, and to take it back to your own place.”
.
.