[Dit is deel 1 van een serie. Aan de hand van anekdotes en theorie beschrijf ik de holistische kant van ‘Dragon Dreaming’. Een levensstijl, en een fantastische project methodiek].
De meest gehoorde reactie die ik terug krijg als ik in Nederland over Dragon Dreaming vertel is ‘Weer een nieuw model dat zegt alles makkelijker te maken’. Het hadden mijn eigen woorden kunnen zijn. Als ik niet geweten had dat Dragon Dreaming meer is dan alleen een model, en dat ik er bovendien ook al mijn andere favoriete theorieën en werkvormen in kwijt kan.
Dragon Dreaming is eerder een levensstijl dan een model. Een levensstijl waarmee je projecten tot een groot succes kunt maken. En precies om die reden is het onmogelijk om in een artikel uit te leggen wat de essentie is. Dat kan alleen door het zelf te ervaren. Door de beleving te voelen, en te kijken hoe het aansluit bij je eigen (werkende) leven.
Toen ik Dragon Dreaming leerde kennen in 2012, viel ik voor het projectwiel. Het leek een beetje op de Creatiespiraal van Marius Knoope, hoewel ik er ook elementen van een gedane opleiding ‘intuïtieve ontwikkeling’ in herkende. Ik zag een sprankeltje Bourdieu, een stukje gestalttherapie, en de Charismatische Communicatie deed me denken aan de Oplossingsgerichte therapie die ik in mijn werk gebruikte. Zo kan ik nog wel even door gaan. Dragon Dreaming is niet nieuw. Het is een eeuwenoud systeem dat verpakt is in een briljante jas.
Twee jaar later, in juni 2014 deed ik een train-de-trainer in Slovenia, en besloot daarna om de methodiek te integreren in mijn dagelijks handelen. Het werd een prachtige zomer. Steeds ontdekte ik nieuwe bochtjes, hoekjes, verborgen steegjes en nieuwe avonturen. Ik en Dragon Dreaming werden verliefd. En dat het een gelukkige relatie bleek ontdekte ik gisteren. Op zaterdag 20 september 2014. De dag na project KeepitCleanDay.
KeepitCleanDay is een project waarin we met zoveel mogelijk mensen in één dag het hele land afval vrij maken (geïnspireerd op Estland 2008). Het is een project waarin ik allerlei elementen van Dragon Dreaming heb geïntegreerd. In het eerste jaar (2012) deed ik dat vrijwel onbewust. Ik experimenteerde, ging op mijn bek, en stond weer op. Een groot cadeau was er dat jaar – in de vorm van drie mannen die me vanaf de zijlijn wijze woorden toefluisterden – Zo leerde ik steeds beter afstand te bewaren tussen mijn persoonlijkheid en het project. Maar toch kwam ik gebroken uit het avontuur. Als ik nu terug kijk voelde ik me na de eerste KeepitCleanDay 25% voldaan, en voor 75% moe. Er was geen team spirit, en de paar mensen die in een soort van landelijk team betrokken waren deden allemaal dezelfde dappere poging om zich staande te houden. Los van dit alles, was er aan de buitenkant niks te zien en genoten we ook heus wel van het succes van de dag. Het land ruimde op. En daar ging het om.
Echter, een gezond project begint bij gezonde mensen. Bij persoonlijke songlines* die dansend door het land stromen. Allemaal op hun eigen weg, door hetzelfde veld (die van het project). Om dit te snappen, moet je van het bestaan af weten. Anders lukt het je niet. Net zoals bij de liefde. Wie nooit verliefd is geweest, weet niet wat hij of zij mist. Maar als je er eenmaal aan geproefd hebt, wil je nooit meer anders. Zo werkt het met songlines ook.
Een songline is een unieke route dwars door het Australische landschap, waar de Aboriginals aan de hand van de droomtijd liederen, verhalen, en schilderijen aan verbonden hebben. Op deze manier konden ze de route onthouden. Door het lied te zingen, word je vanzelf door het landschap geleid. Elk item dat je onderweg tegenkomt is gebruikt in het lied. Bomen, dieren, stenen, rotsen, bergen, bloemen, heuvels, rivieren, watertjes en ga zo maar door. Ze worden genoemd in het lied dat bij de songline hoort. Het ritme van het lied is zelfs verbonden aan de natuur, en in de tekst vind je alles terug dat onderweg op je pad komt. Aboriginals noemen de songlines: ‘footprints of our ancestors’. Ze vertellen waar het voedsel is, en waar de route gaat. Er zijn er honderden, dwars door Australië. In Europa zou je de Camino de Santiago als songline kunnen zien. Die is net als de songlines in Australië verbonden aan een op-het-eerste-gezicht onherkenbaar stelsel dat de route bepaalt. De Camino schijnt namelijk ontworpen in relatie met de leylijnen in het landschap en het universum boven ons. Zo wandelden ze in de middeleeuwen letterlijk onder de sterren door naar Santiago de Compostela.
Hoe gebruik je die ‘dingen’ in een project dan? Songlines in een project zijn de persoonlijke routes die iedereen zelfstandig bewandelt. Elke songline is uniek. Vaak zien we dat mensen binnen een team steeds maar weer opnieuw een consensus willen, dat uiteindelijk uitmondt in debat en discussie. Ze denken dat het ‘wij’ het belangrijkste is om naar buiten toe uit te stralen. En als hun beeld van ‘wij’ maar even bedreigd wordt, spreken ze de ander aan op zijn/haar functioneren. Hierdoor ontstaat frictie dat zich op allerlei verschillende manieren uit. Bij mij bijvoorbeeld maakt het dat ik weg wil. Dat ik liever ergens anders mooie dingen creëren ga. Dit komt vooral omdat ik graag autonoom blijf, en een allergie heb op ‘win-verlies’ gedrag. Ik vind het vreselijk als mensen gaan debatteren over een zinloos punt. Binnen KeepitCleanDay heb ik hier flink mee geworsteld, met name omdat ik de initiatiefnemer ben. Ik merkte dat mensen me daardoor anders benaderden. In 2012 heb ik wel eens huilend bij vrienden op de bank gezeten met de vraag ‘Waarom maken mensen mij belangrijker dan het zorg dragen voor de aarde?’ ‘Waarom gaan ze niet gewoon aan de slag?‘ Ik begreep het niet. Ik ben maar een stipje op de kaart. Het eerste stipje. Dat is waar. Maar met één stipje kom je niet zo ver.
Sinds ik de songlines beter begrijp, heb ik mijn unieke rol als initiatiefnemer meer omarmd en kan ik eindelijk trots op mezelf zijn. Tijdens de train-de-trainer van Dragon Dreaming had ik een groot AHA-Moment*. Het was simpel, maar essentieel. ‘Mijn songline is van mij‘ realiseerde ik me. ‘Dat hoef ik nooit kleiner te maken, of minder belangrijk. Als ik deze songline niet gebouwd had, dan was KeepitCleanDay er niet geweest. Ik mag daar heel erg trots op zijn.’ Als je er op vertrouwt dat je net zo respectvol met de songlines van anderen omgaat, als die van jezelf, dan kun je samen groeien. Een gezond team bestaat uit allemaal uitzonderlijke songlines die gezien, gevierd en omarmd worden.
Gisteren, na de derde editie van KeepitCleanDay, voelde ik me voor %25 moe en 75% voldaan. Kijk! Dat zijn nog eens scores. Ik wandelde door het Westerpark en vroeg me af hoe het me gelukt was om dit te bereiken. Er is veel veranderd in mij persoonlijk, dat helpt natuurlijk al. De 1ste KeepitCleanDay zat ik namelijk nog in het staartje van een burn-out. Ondanks alles wist ik op dat moment wel zéker dat het opruimproject me gezonder zou maken, dus hield ik vol. Met een succesvol resultaat. Maar dat kon toch leuker hoor.
Dragon Dreaming heeft er voor gezorgd dat ik deze 3e editie van project KeepitCleanDay glansrijk doorstaan heb. Wat zeg ik? Ik heb er zelfs tot in het puntje van mijn tenen van genoten! Het tweede fenomeen dat me namelijk dansend door de dagen bracht waren de AHA-momenten. We kennen ze allemaal. Het zijn de verwonder-momenten waarop je letterlijk nieuwe informatie ontdekt. Van onbewust-onbekwaam beland je binnen een fractie van een seconde in bewust-onbekwaam. En als je dat moment hélemaal omarmt, en het niet te snel weer laat vervliegen, dan kun je in heel korte tijd door dansen naar de bewust-bekwaam fase. Voor de trainers onder ons is het waarschijnlijk nu onmiddellijk helder. Voor de anderen leg ik het even uit.
In dit model (vermoedelijk van Maslov in de jaren zeventig) dat leerprocessen laat zien, bevinden zich vier stadia. 1. Het moment waarop je nog niet weet dat je iets niet weet. Dat noemen we onbewust- onbekwaam. 2. Het moment dat je je bewust wordt dat je iets niet weet/kunt. Dat heet bewust-onbekwaam. 3. Dan leer je de theorie of vaardigheid aan, waardoor je bewust-bekwaam wordt. 4. Dit is het summum. Dit is het moment waarop je een vaardigheid of theorie beheerst zonder het je bewust te zijn. Een goed voorbeeld daarvan is fietsen. onbewust – bekwaam ben je dan.
Wel, een AHA-moment is altijd een stadium 1 gevalletje. Binnen Dragon Dreaming geven ze veel aandacht aan dat eerste moment van verwondering. In een groepsproces wordt het collectief gedeeld, waardoor de verwondering in de groep een bewuste plek in gaat nemen. Maar dit kun je ook alleen doen. En dat is wat ik de afgelopen vier maanden heb gedaan. Ik heb elk AHA-moment opgeschreven in een schriftje. Elk project kreeg een ander schrift. Na een tijdje leerde ik steeds sneller om van stadium 1. in stadium 3 terecht te komen. Ideaal als je in een levendig project proces betrokken bent. Je reflectie is optimaal en tegelijk ben je deelnemer. John (Croft) noemt dit tijdens de train-de-trainer: ‘Be a participant and an Observer at the same time‘.
Door dit te optimaliseren kun je sneller reflecteren op je persoonlijke proces, en werk je nog efficiënter aan je eigen proces binnen een groepsproces. In alle eerlijkheid moet ik er vanaf de zijlijn even bij vertellen dat er afgelopen voorjaar botontkalking en een chronisch tekort aan vitamine D3 bij me geconstateerd is. Tja. Zo loopt het soms. Hierdoor had ik een noodzakelijke reden om mijn persoonlijke gezondheid onder de loep te leggen. Ik wilde er een cadeau van maken in plaats van een beperking, en nu ik een half jaar verder ben kan ik zeggen dat het langzaam aan het lukken is. AHA-momenten hebben me hier bij geholpen. Ik laat mezelf nu grenzen accepteren die ik eerder veroordeelde. (gedachtengang: Ik dacht namelijk maanden lang ‘Jeetje, waarom kunnen anderen zoveel, en ben ik om 17.00 uur al zo moe?‘ Toen dit met simpele medicatie op te lossen bleek, werd ik onmiddellijk 20x zo energiek. ‘Wow!‘ dacht ik toen. ‘Als ik me nu voel zoals iedereen zich altijd voelt, dan heb ik heel veel gemist!‘ Dit deed ook een paar dagen verdriet, want rouw hoort bij loslaten. Maar daarna werd het een cadeau). Zonder Dragon Dreaming en Vitamine D3 was me dit nooit zo snel gelukt… [in het volgende deel gaan we verder met elementen uit de methodiek die invloed hebben op je totale levensstijl].
[Dit is deel 1 van een serie. Aan de hand van anekdotes en theorie beschrijf ik de manier waarop Dragon Dreaming een levensstijl is, naast het zijn van een fantastische project methodiek]