Ergens is het best een beetje gek. Iemand heeft het ooit bedacht. En het slaat eigenlijk nergens op. Maar dat heeft dan weer niemand bedacht. Ik heb het op gezocht. Wie het heeft bedacht. Eerst ontdekte ik dat het een tijdschrift is. In Nederland en België. Over Spiritualiteit. Nou. Dat is me dan nogal een statement. Als je je tijdschrift zo noemt. Toen vond ik een document waar ze vertelden over de betekenis. ‘Het is een ongewenste, wilde of ongecultiveerde plant’. Onkruid. Dat is wat het is. Kennelijk. Maar daarna vertelde het document dat er geen ‘biologische definitie’ voor Onkruid is. Dat ongewenst een subjectieve term is, en we zelf mogen kiezen wat we wensen of niet-wensen.
‘Het ligt aan de plaats waar het onkruid groeit’, zegt het document. Grasplanten op een akker zijn zeer ongewenst, maar in een berm staan ze fantastisch. Ook dat is subjectief. ‘Elke plant kan een onkruid zijn’ zegt het document, ‘maar sommige planten zijn het vaker dan andere. Dat komt omdat die planten Pioniersplanten zijn. Zij voelen zich thuis op open plekken.’ Goh. Joh. Pioniersplanten dus. En tegelijkertijd Onkruid. Interessant. Maar deze soorten schijnen op den duur te verdwijnen door concurrentie met andere planten. Dus je hoeft je er niet actief mee bezig te houden als mens zijnde.
Nu weet ik nog steeds niet wie het woord ‘Onkruid’ bedacht. Met wat ik nu weet had ‘Plant’ ook gewoon kunnen volstaan. Maar ik stel me zo voor dat de persoon die het woord de wereld in hielp, op een dag een akkefietje had met een plant die niet deed wat hij wilde: Groeien op de bedachte plek. Oei, wat is dat vervelend nou. Tja. Want we weten dat mensen daar soms niet van houden. Als de bedachte plannetjes niet keurig worden uitgevoerd. Daar kunnen mensen heel boos van worden. Weten we. Als ik verder lees in het document ontdek ik nog steeds niet wie de boosdoener van deze negatieve connotatie is geweest. Dus pak ik er een boek bij. Maar natuurlijk vind ik het ook daar niet. Op een Vlaamse site vind ik wel een mooie omschrijving van de definitie: ‘In principe iedere plant die uit zichzelf ergens terecht is gekomen, op een plaats waar men hem niet wenst’. Ik hou van België.
En opeens heb ik een idee. Als we nou eens alle planten gewoon laten groeien waar ze willen. We heten ze welkom. Waar dan ook. Waar zij uit zichzelf terecht zijn gekomen, dat respecteren wij gewoon. Het is heel aardig van planten als ze in onze omgeving hun bladeren willen uitslaan. Als ze zich niet laten tegen houden door onze bouwdrift, onze neiging alles te controleren, in te delen en te structureren. We kunnen het woord ‘Onkruid’ dus gewoon uit de VanDale gummen. Ja hoor. Dat kan. En ik stel voor dat we dat gewoon doen. Onkruid is een keuze. En ooit, lang geleden, zijn we zo stom geweest iemand serieus te nemen die op een mooie, zonnige dag even boos was op een plant. Omdat de plant groeide waar hij zelf wilde. Potverdorie. Wat een brutale plant. Dat hij het überhaupt overwoog…
ps. Er is een prachtige website waar je kunt onderzoeken hoe de Plant heet, waarvan je denkt dat het Onkruid is: http://unkraut.rheinmedia.de/cgi-bin/unkraut_ausgabe.cgi?sprache=nl